Wat is aardwarmte?

Aardwarmte, een natuurlijke bron van energie

Aardwarmte, ook wel geothermie genoemd, is warmte die afkomstig is uit de aarde. Deze warmte zit diep onder het aardoppervlak opgeslagen en ontstaat door natuurlijke processen, zoals het verval van radioactieve stoffen in de aardkern. Hoe dieper je de aarde in gaat, hoe warmer het wordt: gemiddeld stijgt de temperatuur met zo’n 30 graden Celsius per kilometer diepte.

Deze warmte kan worden benut als duurzame energiebron. Via diepe putten wordt heet water uit de ondergrond opgepompt. Dat water kan worden gebruikt om gebouwen of kassen te verwarmen. Na gebruik wordt het afgekoelde water weer terug in de bodem gepompt, zodat het systeem gesloten blijft en de aardlagen niet worden uitgeput.

In Nederland wordt vooral warm water opgepompt met een temperatuur tussen de 60 en 100 graden Celsius. Dit water wordt direct ingezet voor verwarming. In andere landen, zoals IJsland, Italië, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten, zit de warmte veel dichter onder het aardoppervlak. Daar wordt water opgepompt van meer dan 150 graden Celsius. Met dat water wordt stoom opgewekt, waarmee een stoomgenerator wordt aangedreven om elektriciteit te produceren. Aardwarmte kan dus zowel direct worden gebruikt als voor het opwekken van stroom.

Aardwarmte is een milieuvriendelijke energiebron, omdat het nauwelijks CO₂-uitstoot veroorzaakt. Het is een goed alternatief voor aardgas en draagt bij aan de energietransitie. In tegenstelling tot zon en wind is aardwarmte bovendien constant beschikbaar: dag en nacht, zomer en winter. Dat maakt het een betrouwbare vorm van duurzame energie.

Hoewel aardwarmte veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen. Het aanleggen van diepe aardwarmte-installaties is kostbaar, en er gelden strenge veiligheids- en milieuregels. Voor de toepassing van aardwarmte is bovendien specialistische kennis nodig. Toch wordt aardwarmte in Nederland steeds vaker toegepast, vooral in de glastuinbouw en in stedelijke warmtenetten. Het is een belangrijke stap richting een toekomst zonder fossiele brandstoffen.